Mường Giang Lời Tự Tình Của Giòng Sông
Cát Biển
Nếu
nói kỷ niệm một thời, kỷ niệm một đời, thì trường trung học Phan Bội
Châu Phan Thiết phải là quãng đời đã hun đúc nuôi dưỡng cho dòng suối lệ
của nhà văn nhà thơ nhà biên khảo Mường Giang với dấu ấn không thể nào
lẫn lộn.
Nhắc đến địa danh Phan Thiết Bình Thuận người ta không
thể quên các nghệ sĩ được nhiều người mến mộ như Trần Thiện Thanh, Thanh
Thuý, Anh Khoa, Mỹ Thể, Phương Đại, Tuấn Vũ, Việt Hùng, Thanh Thuỷ,
Trang Mỹ Dung, Nguyễn Hữu Thiết (song ca với Ngọc Cẩm), Hồng Phúc (Đài
Pháp Á), Huyền Vũ (thể thao bóng tròn), Ngọc Cảnh, Trường Thanh, Thái
Tài, Đức Phương, Bảo Phương v.v...
Đất Phan Thành đã đào tạo rất
nhiều nhân sĩ, nhưng một trong những người xứng đáng nhất với danh nghĩa
người con yêu của Bình Thuận phải nói là Mường Giang. Con yêu, không
phải vì người đó lắm tài nhiều đình đám, một ngôi sao hào nhoáng khiến
mọi người ngưỡng mộ. Mà con yêu, vì người ấy đã làm vinh danh xứ sở
mình. Con yêu, vì người con ấy biết kính thầy thương bạn, quý trọng công
lao tiền nhân, và đốt ngọn đuốc nêu sáng gương cứu nước và giữ nước của
cha ông nòi giống. Những người tài hoa đến rồi đi biền biệt, nhưng con
yêu sẽ ở lại mãi trong lòng của quê hương, và trong lòng những người yêu
quý tha thiết về quê hương.
Bút hiệu Mường Giang đã nói lên tất
cả. Nhà văn Hồ Đinh chọn tên con sông Mường Giang ở Phan Thiết để gửi
gấm những lời viết đẩm lệ yêu dấu của anh về một quê hương đã mất. Giữa
những nghệ danh quen thuộc với chúng ta như Cung Trầm Tưởng, Trầm Tử
Thiêng, Hàn Mặc Tử khiến người nghe cố suy tư tìm hiểu, cái tên Mường
Giang có một âm vang hiền hoà thân mến êm đềm như số phận dòng sông dịu
hiền chảy ngang qua tỉnh lỵ.
Như vậy những bài viết của Mường
Giang về những món ăn quê hương, về những kỷ niệm vui buồn tình bạn, về
tinh hoa phong tục tập quán, về nổi đau của người lính QLVNCH, về trường
Phan Bội Châu đầy ân nghĩa ân tình cùng tình cảm man mác thời áo trắng,
và lời thơ đầy huyết lệ của Mường Giang, có phải chăng chính là lời tự
tình của một giòng sông. Giòng sông ấy là hình ảnh thân quý nhất cho con
người Bình Thuận. Giòng sông chảy qua cây cầu mang bao tâm tình thương
mến của con người Bình Thuận về con phố từng cưu mang un đúc mình. Giòng
sông ru lời của những lá vông bên công viên Tháp Nước. Giòng sông mang
đầy những kỷ niệm yêu dấu một thời, một kiếp người. Mường Giang, từ
những ngày mới lớn cắp sách đến trường cho tới cả quãng đời lang bạt làm
lính và xa quê, bút hiệu ấy đủ nói lên bao nhiêu lời trìu mến dành cho
quê hương.
Phan Thiết Bình Thuận với bao thay đổi từ một tỉnh
cuối của miền Trung, thành tỉnh đầu của miền Nam, rồi trở lại là miền
Trung, với cát gió với Tháp Chàm với Lầu Ông Hoàng với cánh đồng muối
trắng thênh thang với mùa Chà rộ cá và biển xanh sóng vỗ dạt dào lại
giàu những chân tình. Bình Thuận có vị Tuần Vũ trẻ tuổi tên Ngô Đình
Diệm ra nhậm chức lúc mới 24 tuổi. Bình Thuận là thềm vựa cá kèm với tài
nguyên muối trắng vô tận khai thác từ nước biển khiến cho kỹ thuật nước
mắm ngày một tinh vi, cung cấp toàn quốc. Bình Thuận có Núi Tà Cú từng
được vua ngự và phong là kỳ tích. Ngày nay Bình Thuận sản xuất trái
Thanh Long nhiều nhất nước.
Người ta đến với những bài biên khảo
phong phú và sâu sắc của Mường Giang (tức Hồ Đinh) với nhiều chi tiết
hay ho thi vị, và cuối cùng khép trang sách ngậm ngùi với tấm lòng chung
thuỷ của người con Bình Thuận tiếc thương cho một quê hương bị cưỡng
chiếm. Tình cảm sâu đậm trong văn phong của anh như chiều cao của ngọn
tre đứng thẳng, thiết tha như khói mây chiều, và dạt dào như lá thu rơi
theo từng ngọn gió.
Sau buổi tổ chức “Đêm Nhạc Hội 20 Năm Viễn
Xứ” thành công ngoài sức mong đợi của Hội Thân Hữu Bình Thuận năm 1995,
với sự dìu dắt của anh trưởng ban Tổ Chức Trương Tiến Huân và cô Hội
Trưởng Thu Nhi, quỷ của hội THBT từ con số không đã tăng lên thành 8
ngàn đô, hứa hẹn cho những công tác ý nghĩa kế tiếp. Tất cả mọi người
trong Ban Chấp Hành và Ban Cố Vấn đều sung sướng và mãn nguyện với những
thành quả và hi sinh chung. Những buổi họp của BCH luôn có mặt đông đủ
hơn 30 người con tâm huyết của Hội TH BT cùng vui vẻ nhận trách nhiệm
thừa hành các công tác. Người ta có thể cảm nhận tình thương và niềm vui
chung của Hội với các tiếng cười vang to và lời chào hỏi nhộn nhịp
trong các buổi ăn bánh căn nhà Phạm Mừng hoặc mỳ quảng nhà chị Minh
Khanh và tiệc thân hữu nhà anh Nguyễn Văn Sâm. Các Đặc San Bình Thuận
được thực hiện với nhiều bài vở rất giá trị. Sau những tán thưởng về
nhạc cảnh Tiếng Dân Chài, với nhiệt tình đóng góp của Thượng Toạ Thích
Quảng Thanh tại chùa Bảo Quang, mọi người náo nức xem một nhạc cảnh nào
khác sẽ được Hội thực hiện kế tiếp. Đây cũng là một đòi hỏi càng lúc
càng cao cho Hội, nhất là cho người sẽ đạo diễn thực hiện nhạc cảnh đó.
Một
trong những bài thơ thi vị nhất của Mường Giang phải nói là bài Phan
Thiết Ơi, Phan Thiết đã được nhạc sĩ Nguyên Chi phổ nhạc. Lời ca khúc
ray rứt ấy đã vang vọng trong hồn người nghe và thúc đẩy nên sự hình
thành của đêm nhạc hội tại vũ trường Majestic năm 1998. Nhạc cảnh Phan
Thiết Ơi Phan Thiết với khoảng 20 diễn viên, được nhiều lời khen ngợi
như là một điểm son. Nhạc sĩ Nguyên Chi đã hoà lời thơ sâu đậm của Mường
Giang vào dòng nhạc tuyệt vời của ông ta.
Một buổi chiều nọ nhạc
sĩ Nguyên Chi (tức bác sĩ Nguyễn Lương Chỉ) gọi điện thoại cho tôi hay
là ông vừa phổ nhạc xong bài thơ Phan Thiết Ơi, Phan Thiết của anh Mường
Giang, và ông kể tôi nghe hôm đọc được bài thơ đó ông đã tràn đầy thi
hứng và tạo ngay ý nhạc. Tôi thấy náo nức vì cảm nhân đựợc niềm hạnh
phúc của Bs Chỉ khi ông say sưa hát qua điện thoại cho tôi nghe. Những
lời thơ của Mường Giang như tiếng chuông ngân của một tấm lòng yêu quê
hương chân thành:
Cho ta về bên bờ sông Mường Mán
Gục đầu uống từng ngụm quê hương
Xuôi tay nằm dài trên bãi cạn
Lắng nghe tiếng chim hót kêu sương
Ðể sống lại những ngày còn Phan Thiết
Lầu Ông Hoàng lặng lẽ nhớ người xưa
Ôi nhớ sao tình quê nghe tha thiết
Cho ta đam mê quá khứ phạt phờ
Cho ta về với xóm phường Phan Thiết
Cùng đất trời cuồng loạn những cơn say
Bãi Thương Chánh không còn ai vẫy biệt
Không còn nghe gào thét nổi hờn cay
Cho ta về Bình Hưng xóm chài cô lẻ
Phan bội Châu thời áo trắng học trò
Trong biển mắt chứa chan trời diễm lệ
Trong tim ta réo rắt cả hồn thơ
Hỡi ơi ta đã điên cuồng nhớ
Mơ mộng nên quên nổi đau thương
Ðào khối sầu chôn trong đáy mộ
Phan Thiết ơi còn đó quê hương
(Phan Thiết Ơi, Phan Thiết, thơ Mường Giang, nhạc Nguyên Chi)
Nghe
xong ca khúc đó tôi biết mình vừa bắt gặp món ngọc quý đang đi tìm. Thế
là tôi bắt tay viết thêm các lời rao đầu, các câu vè, câu hò, lắp vào
bài ca phần cuối. Sau 2 tháng tập dượt, cuối cùng nhạc cảnh được hoàn
thành. “Phan Thiết Ơi, Phan Thiết” là nhạc cảnh khá công phu, là tiếng
yêu tha thiết vang lên tự đáy lòng của người Bình Thuận. Nó là lời đáp
đền chung của các người con cùng mang những liên hệ chôn nhao cắt rún
với địa danh này. Với sự hỗ trợ và tham dự của nhiều hội đoàn Nam Cali,
báo chí và văn nghệ sĩ, Hội TH Bình Thuận đã cống hiến một chương trình
văn nghệ mang tính cách văn hoá đặc thù đậm tình quê hương. Các địa danh
thân yêu như Hải Long, Thiện Giáo, Hoà Đa, Phan Lý Chàm, Tuy Phong,
Phan Rí, Phú Long, Đức Thắng, Đức Nghỉa cùng các món ăn đặc sản địa
phương như gỏi cá mai, bánh căn, mì quảng PT, bánh hỏi Phú Long, sò Hải
Long, mực Long Hương trong các câu vè được ca tụng như gói ghém các tâm
tình và niềm hãnh diện của những người con Bình Thuận. Nhạc cảnh có
những lời đặc biệt qua giọng hò Bảo Phương:
Hò ơi...ai về Phan Thiết quê tôi
Nhắn sông Mường Mán chiều ôi nhớ cùng
Hò ơi...mộng về Thương Chánh gió luồn
Gió kia ai ướp để hồn tôi say
Hò ơi...người đi lạc xứ vấn vương
Nhớ về Phan Thiết đôi dòng lệ tuôn
Các
hình ảnh kéo lưới, gánh cá, đẩy mái chèo của các ngư phủ mùa Chà trong
quần áo nâu đen, khăn rằng quấn cổ, xuyên qua lời ngâm chân tình mát dịu
ghi lại được những hình ảnh tuy cực nhọc nhưng đầy sung sướng và hạnh
phúc của con người miền biển. Nhắc đến Phan Thiết không thể thiếu màu
xanh biển cả và màu cát trắng mịn màng. Các người đẹp của hội TH Bình
Thuận thướt tha trong tà áo dài xanh quyến rũ theo các điệu nhạc đã tô
điểm cảm giác tươi mát thân yêu cho nhạc cảnh. Ngoài tiết mục chánh đó,
đêm nhạc hội còn có sự đóng góp phong phú của Nhật Trường, Mỹ Lan, Mỹ
thuý, Thái Tài, Anh Dũng, Bảo Phương v.v...
Nếu nhạc cảnh Tiếng
Dân Chài thành công qua tiếng hát của các ca sĩ nổi danh, thì nhạc cảnh
Phan Thiết Thiết Ơi Phan Thiết khi được trình diễn tại vũ trường
Majestic Nam Cali vào năm 1998 do tiếng hát cây nhà lá vườn như Nguyễn
Tư, Mai Minh, Cát Biển, Nguyễn Hưng v.v.. đã được tán thưởng nồng nhiệt
của các đồng hương BT đêm đó một cách không ngờ. Đêm đã khuya, màn đã
hạ, mọi người khách khác đã rời vũ trường mà các đồng hương vẫn quyến
luyến bùi ngùi nắm lấy tay tôi ngỏ lời cảm ơn. Một yếu tố lớn của sự
thành công đêm nhạc hội chính là do hứng khởi từ nhạc phẩm “Phan Thiết
Thiết Ơi, Phan Thiết”, thơ Mường Giang, nhạc Nguyên Chi.
Mường Giang đã viết, viết rất nhiều. Anh viết như để đền đáp tấm chân
tình với quê hương. Từ miền Hạ Uy Di xa xôi bên kia bờ Thái Bình Dương
anh luôn góp con tim khối óc bàn tay mình, trong các sinh hoạt văn hoá
báo chí của Công Đồng VN hải ngoại. Anh thở theo cùng nhịp đập với con
tim của Little Saigon. Anh trọng thầy quý bạn nên mỗi khi thăm viếng bạn
bè luôn là cơ hội với những món quà biểu tượng tấm chân tình.
Là
một người cùng quê và cùng ý niệm hướng về quê hương, xin gửi lời tri
ân với tác giả Mường Giang, một người anh và một người bạn dâng hiến quả
tim mình làm đẹp quê hương. Những tác phẩm của Mường Giang, phong phú
với nhiều đề tài thể loại khiến cho mọi người không thể nào không thấy
ánh sáng chân tình đang chiếu tỏa ra từ một tấm lòng son.
Cát Biển
No comments:
Post a Comment