| Một phần thác Bà phía hạ lưu. Ảnh: H.T.T |
Hoang tịch
Tháng 6 năm
nay, lần đầu tiên tôi đến thác Bà sau hàng trăm lần đi về Tánh Linh
trong hơn 20 năm làm việc tại Báo Bình Thuận. Đúng như tôi hình dung
bao năm nay, thác Bà đã không hùng vĩ hơn những con thác tôi gặp trên
đường Đông Trường Sơn gần ngã ba biên giới, hoặc những con thác giữa
rừng núi của hai tỉnh Mondokiri và Krachie, miền Đông Bắc Campuchia
trong nhiều năm trước đó, nhưng bù lại đây là con thác chứa trong lòng
nó sự hoang tịch vì nằm giữa Khu bảo tồn thiên nhiên núi Ông, vốn ít
người lui tới.
Độ cao thác không lớn, thiếu cảnh khối nước khổng lồ
trắng xóa đổ từ trời cao xuống, sương khói bồng bềnh như mây sa, nhưng
bù lại, rừng hai bên bờ thác khá dày, với hàng trăm cây gỗ quý được gắn
biển tên, thật sự tạo nên sự hấp dẫn riêng có. Sau những phút đắm mình
trong làn nước mát lạnh, người ta có thể leo lên những hòn đá tảng, treo
võng dưới cây rừng nói chuyện phiếm, đọc sách, thư giãn, làm mọi
chuyện tùy thích miễn sao không gây hại đến tài nguyên rừng…
Hấp dẫn du khách
Có lẽ vì
vậy, nên hôm tôi đến thác Bà dù trời mưa vẫn có khá đông thanh niên
nam nữ lui tới. Có không ít bạn trẻ, mang thức ăn, ở lại thác gần như
cả ngày. Điều đó nói lên thác Bà thực sự hấp dẫn với nhiều người. Tuy
nhiên, một điều đáng quan ngại là có quá nhiều rác quanh thác, đa phần
là rác khó hủy. Rác trong khe đá, trong rừng cây, rác trôi theo nước về
vùng hạ lưu. Anh Ngô Văn Tuấn, người bạn cùng đi với tôi hôm ấy kể:
Người ta mang cả gà đến đây rồi luộc hoặc nấu cháo... vì vậy về lâu dài
thác sẽ bị ảnh hưởng. Quả thật thế, vào buổi sáng hôm ấy, có không ít
bạn trẻ bày “tiệc” là những thứ mang theo từ nhà trên những tờ giấy báo
trải trên những hòn đá bàn giữa lòng suối. Khá nhiều lon bia được mở
và sau đó lon bia được vô tư thả xuống lòng suối, cùng với chai lọ xì
dầu, tương ớt… Lòng suối sâu buộc phải đón nhận tất cả do con người thải
ra.
 |
| Lối vào thác Bà. Ảnh: H.T.T |
Nghĩ cách đánh thức tiềm năng
Có thể nói
thiên nhiên thác Bà là một thắng cảnh, mặc dù không được xếp vào hạng
danh thắng, nhưng rõ ràng có sức hấp dẫn. Thác chứa trong lòng nó tiềm
năng về phát triển du lịch sinh thái và du lịch Mice. Đi thác Bà hôm
nay, thấy sự hoang tịch của thác càng thấy tiếc vì bởi nó còn thiếu
bàn tay của con người biết tổ chức chạm đến, cũng như đánh thức tiềm
năng du lịch. Buổi chiều hôm ấy, tôi ở nhiều giờ bên thác, lặng ngắm nó
và đặt nó trong sự so sánh với đảo Sentosa của Singapore vào những
năm 1970, khi chính phủ Singapore quyết tâm biến một hòn đảo đa phần là
cát và vài quả đồi nhỏ thành khu du lịch. Rừng đã được trồng, rất ít cây
thiên nhiên. Hầu như 90% những gì có được của Sentosa đều do bàn tay
con người.
Cách đây
chừng 10 năm, khi tôi đến Sentosa thì ngay từ trên tháp treo vượt biển,
mặc dù vẫn biết quang cảnh ở bên dưới có thể hấp dẫn song từ trong trái
tim của một người yêu quê hương mình, tôi vẫn cho rằng: ở Việt Nam có
nhiều nơi, nếu biết khai thác sẽ gấp mười lần, hai mươi lần lần
Sentosa. Điều đó được chứng minh khi tôi, thay vì quá chú ý đến trò
biểu diễn của cá voi, đã rời con đường nhựa đi vào hai bên rừng, nơi
được giới thiệu là có động vật hoang dã. Và quả thật rằng trên đảo
Sentosa, người ta biết cách đưa về đây hàng triệu con bướm, cũng như
biết cách giữ chúng trong một khu vực để nhiều người người đến thưởng
lãm. Thỉnh thoảng đi trong rừng trồng lại gặp những con khỉ chuyền cành,
hoặc sóc. Phần lớn được tạo dựng nhưng rõ ràng nó đã giúp Singapore
buộc người đi du lịch móc ví tiền.
Đối sánh đó
mỗi lúc một lớn dần trong tôi khi hình dung: Ven bờ của thác Bà, dưới
tán cây rừng là những lối mòn sạch sẽ, dẫn đến những căn nhà gỗ nhỏ
khuất biệt, có nước hợp vệ sinh, chiếc bếp Hoàng Cầm nhỏ để có thể nấu
một số món ăn cho du khách thì thác Bà sẽ hút hàng đoàn người tìm về,
những người muốn sống trong khung cảnh thiên nhiên. Một số dãy quán
được dựng lên bên thác, với yêu cầu không được tác động hoặc phá hoại
cảnh quan thiên nhiên, bảo vệ thật tốt môi trường thì thác sẽ đi vào bộ
nhớ của nhiều người ưa sự lãng mạn. Cần nói thêm, rừng quanh thác đa
phần là gỗ quý. Chỉ cần một kiểm lâm viên thạo nghề, đứng ra hướng dẫn
cách nhận biết từng loại cây rừng, cách quan sát cây trong rừng để nhận
biết phương hướng, tránh lạc rừng, với một mức học phí thấp thì sẽ không
ít người có nhu cầu hiểu biết đăng ký học (như một kỹ năng sống). Tuy
nhiên, để làm được điều đó cần đến một nhà tổ chức có tài, có viễn kiến,
không vồ vập cái trước mắt mà hướng đến lâu dài; không muốn vặt lông
gà ngay khi trông thấy mà muốn đàn gà phát triển… Và nữa, cần đến sự
chung tay của nhiều ngành, nhiều cấp với một nguyện vọng tha thiết là
đánh thức tiềm năng của vùng đất, của thác bà, cao hơn nữa là phát triển
quê hương… Không có những điều đó thì thác Bà sẽ vẫn phát triển trên
giấy, trong chương trình của các kỳ hội họp…
Hà Thanh Tú
No comments:
Post a Comment